Anne ve Babaların öğrendikleri şeyler, hiç tanımamış olsalar bile çocuklarına genetik olarak aktarılır mı? Farelerde yapılan bir teste göre Evet!

Bilmiyoruz başlık size ne ifade etti ancak burada bahsedilen çok ilginç bir konu. Konuyla ilgili araştırmaya Nature Neuroscience dergisinde rastladık.

Bilim adamları organizmaların ebeveynlerinden yaşamlarıyla ilgili karakteristikleri almaları fikrini uzun zaman önce bırakmışlardı. Ancak son birkaç yıldır bu fikir bir geri dönüş yaşıyor. Bilim adamları birkaç değişik formda DNA ‘larda kimyasal değişiklikler sonucunda sonraki nesillere bilgi aktarımına dair bazı işaretler buldular. Bu tip bir miras bitkilerde kesin kanıtlanmış gibi.

Yukarda bahsettiğimiz bilimsel makalede ebeveynlerin öğrendiği bir tecrübenin birkaç nesil sonrasına aktarıldığı keşfedilmiş.

Bilimsel makalenin yazarları Dias ve Ressler bu aktarımı ispatlamak için çok basit bir çevre-davranış etkileşimi kullanmışlar: öğrenilmiş korku. Fareler bir kokudan korkmaları gerektiğini her zaman o kokuyla birlikte elektrik verildiği için öğrenmişler. Ardından tepkileri ölçülmüş. Fareler gürültülü bir ses duyduklarında kısa bir süreyle donakalıyormuş, eğer yüksek sesle beraber korktukları kokuyu verirseniz çok daha uzun bir süre hareketsiz kaldıkları keşfedilmiş.

Ancak bilim adamları farelerin kendilerini teste tabi tutmak yerine çocuklarını teste sokmuşlar. Ve bulmuşlar ki sonraki nesilde ve bundan da bir sonraki nesilde aynı kokuya karşılık aynı tepkileri gözlemlemişler. Bunu araştırmacının taraflı ölçümü olmaması için test edilen farenin kontrol grubu faresi mi yoksa deney faresi mi olduğunu da gizli tutmuşlar.

Sonuç tuhaf gelince belki de bebekler annelerinden emerken öğrenmiş olabilirler olasılığını ortadan kaldırmak için bebekleri tamamiyle hiçbir şekilde bu korkuyu geliştirmemiş olan sütanne farelerle büyütmüşler. Hatta erkek farelere korkuyu öğretip bunları sadece sperm verici olarak kullanmışlar. Sonuç hep aynıymış, bebek fareler aynı öğrenilmiş korkuyu barındırıyormuş.

Bu nasıl olabiliyor? Bilim adamlarımız kokularını (asetofenon) oldukça dikkatli seçmişler. Hassas fareleri incelediklerinde onlarda bu kokunun algılandığı noktada daha fazla alıcı hücre tespit edilmiş. Başka bir deyişle eğitim sonraki nesillerin kokuyu daha kolay algılamalarını sağlamış.

Sadece gene bakarak, yazarlarımız DNA’nın kimyasal yapısındaki değişikliklerin hayvaların sperm hücrelerinde oluştuğunu tespit etmiş. Ve babaların korkularının en az 2 jenerasyondaki çocuk ve torunlara genetik olarak geçtiği sonucuna varmışlar.

Araştırmada öğrenme sürecinin nasıl olup da DNA’ları değiştirdiğine dair hiçbir bilgi verilmemiş. Ancak ilk bulgular sağlam gibi görünüyor ve çok ama çok ilginç. Devamındaki araştırmaları merakla bekliyoruz.

Yorumlar

yorum