Dünya’daki en zehirli maddelerden biriyle tanışın: Polonyum 210

Bu atom numarası 84 olan radyoaktif element Marie Curie tarafından bulunmuş, ve kendisi bu buluşla 1911 yılında Nobel ödülü almış.

Curie Polonyum’u bir uranyum kaynağında keşfetmiş. Bulduğu miktar oldukça az olmasına rağmen (bir ton uranyum madeninde 100 mikrogram Polonyum bulunuyor), bu miktar kızı Irene’nin bir laboratuar kazasıyla ölümcül doz almasına yetmiş.

Üzülerek söyleyelim, Curie’nin kızı polonyum’dan ölen son kişi değil. Gerçekte polonyum insanlar için en zehirli maddelerden biri. Bir gramı 50 milyon insanı öldürebilir, üstelik aynı gram 50 milyon insanı da hasta edebilir.

ESKİ AJAN CİNAYETİ
MI6 ajanı ve eski Sovyet Rus casusu Alexander Litvineko bir iş yemeğinde iki Rus’la yemek yedi. Tahmin edildiği üzre bu yemekte Litvinenko ölümcül dozda polonyum-210 yuttu. Birkaç hafta içinde Londra’da 2006 yılında hayata gözlerini yumdu.

Birlikte içtiği arkadaşları ise daha sonra cinayetle suçlandı.

Litvinenko’nun vücudunda otopsi işlemi ise oldukça karmaşık bir işlemdi. Ölümünden birkaç saat sonra doktorlar PO-210’un Litvinenko’nun ölüm nedeni olduğunu tespit ettiler.

Katiller 26.5 mikrogram PO-210 kullanmıştı. Bu oldukça büyük bir doz. Bu kefşedilince doktorlar başka hiçkimsenin bu radyoaktif maddeye maruz kalmaması için büyük çaba gösterdiler.

Tahminlere göre büyük önlemlere rağmen 700 kişi Litvinenko’nun ölümü nedeniyle polonyum-210’a maruz kaldı. Ancak hiçbiri ciddi bir hastalığa kapılmadı.

POLONYUM’U ELDE ETMEK

Olay yargıya intikal ettiğinde ilk araştırılan soru bu katillerin Polonyum 210’u nereden temin ettiğiydi. Polonyum çok küçük miktarlarda satılıyor. Satılan miktarından 15000 tane sipariş etmeniz lazım ki bir insanı zehirleyebilesiniz.

PO-210 elde etmenin en iyi yolu nükleer endüstriyel süreç. Bu durumda katiller bir radyokimyasal laboratuar ile radyoaktif maddeler üretebilecek bir reaktöre erişebiliyor olmalılardı.

Tahminlere göre Litvinenko’yu zehirleyen PO-210, Sarov, Rusya’daki kapalı bir nükleer tesisten gelmişti. Bu tahminin nedeni ise Sovyet fabrikalarının polonyum üreten bir üretim hattına sahip olması. Ayrıca ticari olarak polonyum elde etmek için tek satış yeri.

SEMPTOM VE TEŞHİS

PO-210 zehirlenmesi gerçekten zor tespit ediliyor. Çünkü doktorlar genelde bu izotopa maruz kalındığından şüphelenip test yapmıyorlar. Zaten test için gereken ekipman sadece özel laboratuarlarda bulunuyor. Bu nedenle bir insanın erken teşhis edilmesi çok düşük olasılık.

Gerçekte PO-210’un kendisi zehirli değil. Tehlike tamamen yaydığı radyasyondan geliyor. Nefesle içeri çekildiğinde akciğer kanserine neden oluyor, ya da ciltteki kesiklerden veya yutarak alındığında dokulara içeriden zarar veriyor.

Litvinenko’nun durumunda zehirli çayı içtikten sonra PO-210 alyuvarlarında birikti, ve ardından karaciğer, böbrek, kemik iliği, sindirim sistemine dağıldı. Polonyum vücutta gezerken yoluna çıkan moleküllerden elektron çalar. DNA hasarı hücre ölümüne ve hücrelerde ani mutasyonlara neden olur ve bu da kansere neden olur.

Birkaç gün içinde kusma başlar, kemik iliği bozulur ve saç kaybı yaşanır. Daha büyük dozlarda merkezi sinir sistemi sendromları yaşanabilir. Merkezi sinir sistemi sendromları başladığı zaman artık geri dönüş kalmamıştır, ölümle sonuçlanır.

PO-210 KULLANIM ALANI

PO-210 yüksek derecede tehlikeli bir maddedir. Üretimi ise başka bir radyoaktif element aracılığı ile yapılır, bu element ışıyarak polonyum-210’a dönüşür.

Ancak bu madde insan vücudunda zaten doğal olarak bulunabilir. Sigara içenler akciğerlerinde polonyum’un 210 numaralı izotopunu biriktirir. Ayrıca bazı deniz ürünlerinde de bu madde bulunur.

Kullanım alanı ise sınırlı sayıdadır. Rusların aya inen araçlarında cihazları izole etmek için, statik elektriği yok etmek için, petrol kuyularını incelemek için ve endüstriyel kaplamaların kalınlığını ölçmek için kullanılır. Ancak ticari uygulamaları maddenin tehlikelerinden dolayı gitgide azaltılmış ve radyoaktif olmayan maddelerle değiştirilmiştir.

Yorumlar

yorum