Döllenmiş yumurta olmadan bebek yapmak mümkünmüş

Bilim adamlarının başardığı bu olay şimdilik soyu tükenme riski ile karşı karşıya bulunan türleri ilgilendiriyor. Ancak bir gün insanları da etkileyebilir.

İngiltere’deki Bath Üniversitesindeki embriyolojistlerin yaptığı bu deney, yumurta hücrelerinin döllenmesinin üreme konusunda o kadar da önemli olmadığını ortaya çıkarıyor. Ekibin bulgusuna göre gelecekte cilt hücresinden bile üremek mümkün olabilir.

Memeli yumurtaları ilk olarak 1827 yılında gözlemlenebilmiş ve 50 yıl sonrasında ise doğabilecek bebeği sadece bir sperm tarafından döllenmiş bir yumurta hücresinin oluşturabileceği öne sürülmüş.

Bulgulara göre yumurta hücresi dışındaki bir hücre de spermi embriyoyu oluşturabilecek şekilde aktifleştirebiliyor.

Deney için bilim adamları dişi bir fareden döllenmemiş yumurtaları alarak partogenotes adı verilen işlem aracılığı ile yarı-embriyo haline getirmeyi denemiş.

Bazı kertenkele türlerinde bu partenogenetik embriyolar bir erkek sperm hücresine ihtiyaç duymadan yavruyu oluşturabiliyor. Ancak memelilerde bu bugüne kadar mümkün olmamıştı. Birkaç günde embriyo hayatını kaybediyordu.

Ardından bilim adamları sperm hücrelerini bu partenogenetik embriyoya enjekte etmişler ve bakmışlar ki embriyolar hayatını kaybetmek yerine yaşamaya devam ediyorlar. Ardından bu embriyoları dişi farenin içerisine yerleştirip 30 tane yavru fare doğmasını sağlamışlar. Bu yavru farelerin hepsi mükemmel sağlıklıymış.

“E tamam bunda ne var ki, sonuçta bir yumurta hücresi ile bir sperm hücresi yavru oluşturmuş bu yaygara neden?” diye düşünebilirsiniz. Ancak partenogenetik embriyodan oluşan bebekler döllenmiş bir yumurtadan oluşan bebeklerden çok farklı.

Partenogenetik embriyo hücresi normal bir yumurta hücresi gibi değil aynı vücudun diğer hücreleri gibi davranıyor, bölünerek yeni hücreler oluşturabiliyor.

Bir sonraki aşama bilim adamlarının aynı işlemi bir yumurta hücresi yerine herhangi bir başka hücre mesela cilt hücresi ile gerçekleştirmeleri.

Cilt hücresi ve sperm kullanarak insan bebekleri yapmayı kim düşünür bilemesek de, şu an için soyu tükenmekte olan hayvanlarda bu teknik kullanılacakmış.

Bu araştırma Nature Communications dergisinde yayınlandı.
Diğer kaynak

Yorumlar

yorum